Το οδοιπορικό μου στην Ιβηρική είχε μόλις ολοκληρωθεί, όταν μια απρόσμενη συγκυρία δημιούργησε στο μυαλό μου τον καινούριο προορισμό: Δυτική Ελλάδα. Δύο φίλοι και εγώ καταστρώσαμε ιδιαίτερα σύντομα το πλάνο και μέσα σε μία εβδομάδα ήμαστε στον δρόμο. Το γεγονός ότι το ταξίδι ήταν εντός Ελλάδας, μας έκανε να εμβαθύνουμε λιγότερο από ό,τι συνήθως σε έρευνα, όπως και το ότι η διαμονή μας θα συμπεριελάμβανε φιλικά σπίτια και υπαίθρια ανάπαυση.

 

1η ημέρα- Λίμνη Δόξα, Καλάβρυτα.

Νωρίς το πρωί κατευθυνθήκαμε προς Κόρινθο. Στο ύψος του Κιάτου, μπήκαμε στην ενδοχώρα του νομού και αφού περάσαμε όμορφα σημεία έλατου και οροπεδίων, κάναμε την πρώτη μας στάση στη λίμνη Στυμφαλία και το τοπικό μουσείο. Περίπου μία ώρα μετά βρισκόμασταν στη λίμνη Δόξα.

«Δυστυχώς δεν μπορώ να αποτυπώσω την απαράμιλλη ομορφιά του τοπίου, λόγω έντονης ηλιοφάνειας και ώρας. Το όλο σκηνικό φέρνει σε αμερικάνικη ταινία. Λίμνη, έλατα και στο βάθος χιονισμένες βουνοκορφές. Και να μην ξεχάσω τα άλογα.

Είναι ιδιαίτερα φιλικά, κάποια ελεύθερα, κάποια δεμένα σε πασσάλους δίπλα στο νερό. Υπέροχα ζώα σε κάθε περίπτωση. Ενώ χαϊδεύω μια λευκή φοράδα, ο κολλητός μου τροποποιεί την μπροστινή χαίτη ενός πόνυ σε φράντζα… Βάζουμε τα γέλια και συνεχίζουμε το περπάτημα περιμετρικά της λίμνης.»

Λίγο πριν τα Καλάβρυτα όπου και θα κοιμόμασταν εκείνο το βράδυ, επισκεφθήκαμε το χωριό Λούσοι και τον πύργο Πετμεζαίων. Όπως και με τα περισσότερα χωριά που συναντήσαμε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ο οικισμός έμοιαζε ακατοίκητος. Ένας άνθρωπος όλος κι όλος, μας καλησπέρισε μέσα από το αγροτικό του αυτοκίνητο, καθώς εποπτεύαμε τη λιλιπούτεια πλατεία και χαζεύαμε τη θέα στο βάθος.

 

2η ημέρα- Οδοντωτός, Μεσολόγγι.

Το ξεκίνημα της δεύτερης ημέρας μάς βρήκε να περπατούμε στον Οδοντωτό. Πρόκειται για την ιδιαίτερη διαδρομή που ξεκινά από τα Καλάβρυτα και καταλήγει στον Κορινθιακό, την οποία μπορείς να διασχίσεις με το τρένο ή περπατώντας εφόσον γνωρίζεις τα δρομολόγια. Δυστυχώς λόγω έλλειψης χρόνου περιοριστήκαμε σε ένα μικρό μέρος του και αναβάλαμε για κάποια άλλη φορά την εξερεύνηση του υπόλοιπου κομματιού.

«Μεσολόγγι. Στην είσοδο της πόλης προβάλλει το επιβλητικό μπρούτζινο άγαλμα της Επανάστασης, ακριβώς μπροστά από τα τείχη. Η πόλη φανερώνει την εξαιρετική, για τα ελληνικά δεδομένα, ρυμοτομία της. Πλην ορισμένων πολυκατοικιών, τα περισσότερα σπίτια είναι μονοκατοικίες ή δίπατα, ενώ πού και πού διακρίνω και ορισμένα νεοκλασικά. Σταματούμε μια γιαγιά και την εγγονή της και ρωτούμε κατευθύνσεις για την Τουρλίδα. Λίγο πριν μπούμε στον ιδιαίτερο δρόμο που θα μας οδηγήσει εκεί, βρίσκω κάποια παιδιά με τα ποδήλατά τους.

Τους ζητώ την άδεια να τα φωτογραφίσω. Πρόσχαροι και οι τρεις τους, βάζουν τα δυνατά τους, μπόλικο ενθουσιασμό και ταλέντο για μερικά λεπτά μέχρι που τα ξακουστά κουνούπια της περιοχής κάνουν την εμφάνισή τους.

Δεν είχα ποτέ μου καλή σχέση μαζί τους, οπότε χαιρετώ και μπαίνω πάλι στο αμάξι. Μια λωρίδα δρόμου ανάμεσα στο νερό μάς οδηγεί στην απόληξή του.

Κάνουμε μια σύντομη βόλτα, αλλά σύντομα οδηγούμαστε πίσω, στα μέσα περίπου του δρόμου, για να βγάλω φωτογραφίες.

Παίρνω το τρίποδο και την κάμερα. Σαν πέφτω στο χαντάκι ξεπηδούν αμέτρητες σκνίπες, τόσες που χάνομαι κυριολεκτικά ανάμεσά τους. Ακούω επευφημίες για την τόλμη μου να παρακάμψω τα τσιμπήματα και κάποια φιλικά γέλια που υποδεικνύουν τις παράταιρες και άκομψες προσπάθειές μου να ξεφύγω από εκείνα. Το τελικό αποτέλεσμα ωστόσο με αποζημιώνει και τα γέλια μας μεταφέρονται στην κεντρική πλατεία μ’ ένα παγωτό ο καθένας στο χέρι.»

 

3η ημέρα- Πάργα, Σύβοτα

Στριφογυρίζω μέσα στον υπνόσακο. Ανοίγω τα μάτια διστακτικά, μόλις έχει χαράξει. Έχει αρκετή υγρασία και θόρυβο από τα καΐκια που βγαίνουν για την πρώτη ψαριά. Το παίρνω απόφαση πως δεν θα καταφέρω να ξανακοιμηθώ, παίρνω την κάμερα και περπατώ τον περιβάλλοντα χώρο.

Δυο σκυλιά έρχονται φιλικά προς το μέρος μου και στη συνέχεια με ακολουθούν προς τα απότομα βράχια. Παίρνω μια βαθιά, καθαρή ανάσα και κάθομαι οκλαδόν. Ενώ αφήνω το κεφάλι μου πίσω ώστε να χαζέψω τη σύμπτυξη των βράχων και του ουρανού, βλέπω τους δύο ημίαιμους να προσπαθούν να με μιμηθούν. Δεύτερη ανάσα. Τα δευτερόλεπτα περνούν κι εγώ παραμένω συγκεντρωμένος στην απλότητα που βρίθει μπροστά και πίσω μου, στα κοάσματα των βατράχων και τα κελαηδήματα των γλάρων. Λίγο πιο πέρα, στην προβλήτα, καταφτάνει ένα αυτοκίνητο.

Σαν φτάνω κοντά, παρατηρώ τον οδηγό να κάθεται στην άκρη και να κρατά ένα σύρμα. “Χταπόδια ψάχνω μα τίποτα φέτος…Δράμα, μην τα συζητάς.”

Το Αιτωλικό, με την ιδιαίτερή του μορφολογία, ήταν η πρώτη στάση της ημέρας. 25η του Μάρτη και όλο το χωριό ήταν από το πρωί στο πόδι, έτοιμο για την παρέλαση. Παραδοσιακά ντυμένοι μαθητές συγκεντρώθηκαν αρχικά στην εκκλησία, ενώ διάφοροι ηλικιωμένοι δροσίζονταν στα γύρω καφενεία.

Μπαίνοντας και πάλι στο αυτοκίνητο, κατευθυνθήκαμε παραλιακά προς τον Μύτικα. Ανθισμένες αμυγδαλιές, αχλαδιές και ασπάλαθοι μεταξύ άλλων, βρίσκονταν σε μεγάλο αριθμό δεξιά και αριστερά του δρόμου, στην καλύτερη αισθητικά στιγμή τους.

Από την υπόλοιπη διαδρομή δεν αποκόμισα κάτι αξιομνημόνευτο. Η Πάργα θα αποτελούσε την κύρια στάση της ημέρας.

«Πάργα. Αφήνουμε το αυτοκίνητο αρκετά κοντά στο λιμάνι και περπατούμε ανάμεσα στα λιγοστά μα γραφικά σοκάκια τα οποία σε κάνουν να νομίζεις πως βρίσκεσαι σε κυκλαδίτικο νησί.

Φαίνεται αρκετά τουριστική- άλλωστε συναντούμε όσο κόσμο έχουμε δει σε όλα τα υπόλοιπα μέρη μαζί. Αρχικά κατευθυνόμαστε προς τη μία άκρη του λιμανιού, μα σιγά-σιγά ο ένας ξεμακραίνει από τον άλλον σαν να θέλει να επικεντρωθεί στη στιγμή, ίσως για να αφουγκραστεί, να αποτυπώσει καλύτερα την ιδιαίτερα όμορφη εικόνα που προβάλλεται σε κάθε στροφή του λαιμού.

Είναι και η κατάλληλη στιγμή της ημέρας, η χρυσή ώρα όπως συνηθίζουμε να την αποκαλούμε οι φωτογράφοι.»

 

4η ημέρα- Κέρκυρα

Φαντάζει μοναδική εμπειρία να περνάς και να παίρνεις μια σύντομη γεύση από τόσο διαφορετικούς τόπους. Είναι άλλωστε και ο λόγος που προτιμώ το οδοιπορικό ως ταξίδι από την πενθήμερη εκδρομή σε μια μόνο πόλη ή περιοχή. Ωστόσο, στην άλλη όψη του νομίσματος, η διαδρομή δεν είναι πάντα εύκολη, ούτε και οι συνθήκες. Ο χρόνος σε κάθε στάση σου είναι περιορισμένος και χρειάζεται να αφιερώνεις επιπρόσθετο σε μετακινήσεις, τρόπους μετάβασης, χάρτες, έρευνα. Μαζί με τα προαναφερθέντα έρχονται καταπόνηση του σώματος και πρωϊνά ξυπνήματα.

«Έξι και μισή το πρωΐ και χτυπά το ξυπνητήρι. Έχει αλλάξει μόλις η ώρα και πρέπει να προλάβουμε το φέρυ. Κάνουμε περίπου μισή ώρα να φτάσουμε Ηγουμενίτσα και από εκεί σε δύο ώρες βρισκόμαστε στην Κέρκυρα.

Το κέντρο της πόλης είναι τουλάχιστον όμορφο. Η αρχιτεκτονική του δεν θυμίζει σε τίποτα από ό,τι έχω συναντήσει μέχρι τώρα στην Ελλάδα. Πολλά μουσεία, όχι απαραίτητα παρεμφερή με την Κέρκυρα, καθολικές εκκλησίες και σπίτια τεχνοτροπίας που έχω ξαναδεί μόνο στα ταξίδια μου στην Ιβηρική και στην Ιταλία.

Όσο περνά η ώρα, τόσο περισσότερο επικεντρώνομαι στους ανθρώπους. Πολλά ζευγάρια και οικογένειες απολαμβάνουν σε χαλαρούς ρυθμούς τον κυριακάτικο ήλιο.

Οι περισσότεροι είναι καλοντυμένοι, προσεγμένοι, ορισμένοι καλησπερίζουν όποιον τύχει στον δρόμο τους με την τραγουδιστή προφορά. Μετά το φαγητό (το οποίο είναι τσιμπημένο για την εποχή), καταλήγουμε σε ένα καφέ και πιάνουμε την κουβέντα με μια παρέα νέων από την Πάτρα.»

 

5η ημέρα- Κέρκυρα, Ιωάννινα

Θα περνούσαμε όλο το πρωί στην πόλη της Κέρκυρας. Η περιπλάνηση του υπόλοιπου νησιού μετατέθηκε σε κάποιο από τα επόμενα ταξίδια μας, λόγω έλλειψης χρόνου. «Το εργοστάσιο σαπουνοποιίας Πατούνη ήταν μέσα στα σχέδιά μας.

Είναι οι τελευταίοι του νησιού και από τους ελάχιστους παγκοσμίως παραγωγούς φυσικών σαπουνιών, όπως με ενημερώνει ο ιδιοκτήτης.

Στο τέλος της μικρής ξενάγησης μάς προσφέρεται ένα σαπούνι στον καθένα. Χαιρετούμε και οδηγούμαστε στο κέντρο για έναν τελευταίο περίπατο.

Καταλήγουμε κάπως κουρασμένοι σε ένα όμορφο καφέ. Χαμογελώ καθώς παρατηρώ πως τα συνήθη μπισκοτάκια που συνοδεύουν τους καφέδες μας, αυτή τη φορά είναι παρασκευασμένα από το κέντρο ειδικής αγωγής ‘Η Μέλισσα’. Αργότερα το μεσημέρι, αφήνουμε την Κέρκυρα για την Ηγουμενίτσα και τα Ιωάννινα. Επιλέγουμε τον παλιό δρόμο μιας και θέλουμε να περάσουμε από την Βροσίνα και τη Ζίτσα.

Σταματούμε στην πρώτη, κάνουμε μια βόλτα αριστερά του ποταμού που περνά μέσα από το χωριό, διασχίζουμε το πέτρινο γεφύρι και καταλήγουμε στον Άι Γιάννη.

Έξω από την εκκλησία συναντώ έναν μεσήλικα ντόπιο, τον μοναδικό άνθρωπο που τυχαίνει να δούμε. Προσπαθώ να μάθω περισσότερα για τον τρόπο ζωής του. Μου εξηγεί πως επέστρεψε στον τόπο του από ανάγκη. Του εύχομαι το φυσικό τοπίο και η τύχη να τον ανταμείψουν σ’ αυτήν τη δεύτερή του προσπάθεια.

Αργά το βράδυ φτάνουμε σε σπίτι συγγενών στα Ιωάννινα. Παίρνουμε ιδιαίτερη χαρά στη συνάντηση αγαπημένων προσώπων. Η ψυχική ξεκούραση όταν φιλοξενούμαι σε ένα τέτοιο σπίτι είναι ίσως σημαντικότερη της σωματικής, όταν νιώθω την παραδοσιακή και ανιδιοτελή φιλοξενία σε κάθε μου γεύμα, στρώμα, ιστορία και γέλιο. Είναι από εκείνες τις φορές που ακούγομαι νοσταλγικός, ωστόσο στηριζόμενος σε δικές μου εμπειρίες, σπάνια η δική μου γενιά καταφέρνει τέτοια επίπεδα φιλότιμου και φιλοξενίας.»

 

6η ημέρα- Ιωάννινα

«Μία μέρα ξεκούρασης, φαγητού και καλής παρέας. Η γειτονιά του Κάστρου έχει την αίγλη της, όπως και το κυρίως μέρος του.

Επισκεπτόμαστε το μουσείο αργυροτεχνίας το οποίο και παραδόθηκε πολύ πρόσφατα στο κοινό. Περισσότερο με ελκύει η διαρρύθμιση, τα εκπαιδευτικά βίντεο και η μελωδία στον χώρο. Ζευγάρια και παρέες φοιτητών κάθονται διασκορπισμένοι στα τείχη του κάστρου, συνομιλούν, φιλιούνται, χαζεύουν πότε τα χιονισμένα βουνά, πότε το νησάκι της λίμνης. Η πόλη έχει σίγουρα χαρακτήρα και ζωή, που ενισχύεται σημαντικά από την παρουσία του πανεπιστημίου.»

 

7η ημέρα- Μαστοροχώρια & Ζαγοροχώρια

Αν και αρχικά σκοπεύαμε να αφιερώσουμε μία ξεχωριστή ημέρα για τα Μαστοροχώρια, η χρονική περίοδος και η συμβουλή του φίλου Βασίλη άλλαξε τα σχέδιά μας. Κατά τις εννιά είχαμε φτάσει στην Κόνιτσα και το γραφικότατο γεφύρι της, ένα από τα πολλά που θα συναντούσαμε αργότερα.

Επόμενη στάση ήταν η Μόλιστα, ένα μικρό μα ιδιαίτερα όμορφο χωριό. Για μία ακόμη φορά δεν βρήκαμε κάποιον άνθρωπο να μιλήσουμε και κάπως έτσι οδηγηθήκαμε στην Πυρσόγιαννη.

«Καθόμαστε στο μοναδικό καφενείο που βρίσκουμε ανοιχτό. Ένα νέο παιδί μάς καλημερίζει καθώς μπαίνει κι εκείνο να παραγγείλει τον καφέ του. Σιγά σιγά πιάνουμε την κουβέντα. Με ξενίζει η ευγένεια και οι ευαισθησίες του, δεν τις συναντώ συχνά στα χωριά. Αναφέρεται επανειλημμένα στην εγκατάλειψη του τόπου του από τους ντόπιους, αλλά και τον δήμο, εκδηλώνει τον φόβο που τον καταβάλλει σαν νυχτώνει, λόγω εγκληματικότητας που την σχετίζει με λαθρομετανάστες και εμπόρους ναρκωτικών. “Ευτυχώς έχουμε το ίντερνετ, αλλά πόσες ταινίες να καταφέρεις;” μειδιάζει καθώς κοιτά νευρικά και επίμονα τον καφέ του.

Αφήνουμε τα Μαστοροχώρια για να επιστρέψουμε στην Κόνιτσα και από εκεί οδηγούμαστε στα πρώτα Ζαγοροχώρια και συγκεκριμένα στην Αρίστη. Στο μικρό Πάπιγκο κάνουμε μια στάση για φαγητό.

Καθώς περπατούμε, παρατηρούμε τα απότομα βράχια που δεσπόζουν πίσω από τον παραδοσιακό οικισμό. Πετυχαίνω μια γιαγιά να βοσκά τις κατσίκες της και τραβώ προς εκείνη.

Η κυρία Ελένη, ετών ενενήντα και κάτι, όπως μου λέει χαρακτηριστικά, είναι μια ξεχωριστή φυσιογνωμία. Συζητάμε για διάφορα θέματα, για τους ελάχιστους πια κατοίκους, για τη ζωή της, για το βουνό… “Εκεί ψηλά, το βουνό είναι επίπεδο, πηγαίναμε κάθε 5η του Μάη και μαζεύαμε νάνες…άγρια χόρτα, σαν ραδίκια.” Με γεμίζει η απλότητά της, με συγκινεί ο πόνος για τον χαμένο της γιο, η ευθυμία της σαν πιάνουμε την κουβέντα για το “Πακέτο”…Όλως τυχαίως συμβαίνει να γνωρίζω το τελευταίο επεισόδιο μέσω της δικής μου γιαγιάς και της εξιστορώ το τέλος που έχασε “λόγω ύπνηλίας”, όπως με ενημερώνει.

Κατόπιν του φαγητού επισκεπτόμαστε τις κολυμπήθρες, μικρές τεχνητές πισίνες μεταξύ των δύο χωριών και αργότερα το μεγάλο Πάπιγκο. Καταλήγουμε πίσω στην Αρίστη και από εκεί στον Βίκο και την καταπληκτική θέα του φαραγγιού.

Καθόμαστε για λίγο στο κιόσκι. Είναι νωρίς ακόμη για να φωτογραφίσω το τοπίο. Παρατηρώ έναν κύριο να ποτίζει τον κήπο του, τον κήπο με την ωραιότερη θέα που μπορεί να έχει ποτέ ένας κήπος. Προχωρώ προς εκείνον και κάπου εκεί εμφανίζεται η γυναίκα του. Το σπίτι τους, χτισμένο στα μέσα του 19ου αιώνα, αποτελεί πέραν των άλλων και σημείο πώλησης βοτάνων και παραδοσιακών προϊόντων. Η κυρία Θεοδώρα, ιδιαίτερα εξυπηρετική και φιλόξενη, μας ξεναγεί στο εσωτερικό ενώ παράλληλα έχει βάλει να βράζει το τσάι μας. Αργότερα θα το συνοδέψει με σπιτικό γλυκό, ένα για τον καθένα, το οποίο τοποθετεί μαζί με τα ροφήματα σε ασημένιους δίσκους. Οδηγούμαστε πάλι στο κιόσκι και χαζεύουμε την απαράμιλλη θέα.

Σαν νυχτώνει και επιστρέφουμε τους δίσκους, καλούμαστε να δοκιμάσουμε ομελέτα την οποία έχει μόλις τηγανίσει. Παίρνουμε θέση δίπλα στο τζάκι και συζητούμε για πολλά θέματα. Νιώθω σαν να ‘μαι στο σπίτι πολύ κοντινών μου ανθρώπων.»

 

8η ημέρα- Ζαγοροχώρια

Η προτελευταία ημέρα του οδοιπορικού ήταν αφιερωμένη στα φημισμένα γεφύρια των Ζαγοροχωρίων. Πρώτη στάση το γεφύρι του Νούτσου (ευεργέρτη) ή Κόκκορη (χρηματοδότη της μετέπειτα επισκευής).

«Τα επιταχυνόμενα σύννεφα καλύπτουν άμεσα τον αδύναμο ήλιο, καταλήγουν σε ψιχάλες και εν τέλει βροχή. Βρίσκουμε προσωρινά τους εαυτούς μας να πλαγιάζουν στους κάθετους βράχους μέχρι να αποφασίσουμε την επιστροφή μας στο αυτοκίνητο και από εκεί στη δεύτερη στάση μας, το γεφύρι του Πλακίδα.

Το τρίτοξο πέτρινο γεφύρι είναι από όσο διαβάζω μεταγενέστερο του πρώτου, εξίσου εντυπωσιακό και ταιριαστό του περιβάλλοντός του. Για το τέλος αφήσαμε το γεφύρι του Κοντοδήμου. “Χωρίς να θέλω να υποβιβάσω την κατασκευή του, περισσότερο μαγεύομαι από το φαράγγι που το περικλείει.

Χαζεύουμε για αρκετή ώρα, συζητούμε, φωνάζουμε συνομιλώντας σε μια ατέρμονη μα άκρως διασκεδαστική συζήτηση με την ηχώ μας και κατευθυνόμαστε για τους Κήπους, τον τελευταίο προορισμό για σήμερα πριν επιστρέψουμε στα Γιάννενα. Αφήνουμε το αυτοκίνητο και ανεβαίνουμε, ύστερα από την παρότρυνση μιας ηλικιωμένης, τα σκαλιά εώς ότου φτάσουμε στη μικρή πλατεία.

Ο ήλιος κοντεύει να πέσει πίσω από τα, δίχως ανθρώπινη παρέμβαση, βουνά και εμείς αναλογιζόμαστε πως το ταξίδι μας έχει φτάσει στο τέλος του, σιωπηρά αναπολούμε συμβάντα, ιδιαίτερες στιγμές και όμορφες εικόνες από όλους εκείνους τους αξιομνημόνευτους τόπους που ανακαλούμε στη μνήμη μας. Ας είναι η τελευταία, εκείνη που θα κρίνει ποιες από αυτές τις εικόνες και τις στιγμές θα χρήζουν αναπόλησης στο μέλλον.»

 

*Για λεπτομερές φωτογραφικό υλικό παρακαλώ κατευθυνθείτε στον ακόλουθο σύνδεσμο